Elektrik Kesilince Gerçekler Ortaya Çıkıyor, Arkadaşımın Karanlıkla İmtihanı

Paylaş

Geçtiğimiz günlerde telefonum çaldı. Arayan, yıllardır Portekiz'de yaşayan eski dostum Thomas’tı. Daha “Alo” dememle birlikte başladı anlatmaya: “Abi yemin ederim, hayat bir günlüğüne fişten çekildi!”

Portekiz ve İspanya genelinde büyük bir elektrik kesintisi yaşanmış. Üstelik sadece ışıklar gitmemiş; internet, cep telefonu sinyali, hatta yer yer radyo yayınları bile durmuş. Kısacası tam anlamıyla bir modern çağ felci. Thomas da olayın tam ortasında kalmış. Bu yazıyı yazarken hâlâ kulaklarımda onun sesi var: “Dostum, insan her şeyi düşünür de bir radyoyu unutursa işte öyle kör kalır!”

Karanlıkta Kalmak mı Zor, Bilgisizlik mi?

İlk anlattığı şey, elektriksizlikten çok haber alamamak olmuş. “Ne oldu, neden oldu, ne zaman dönecek?” gibi sorular havada uçuşmuş ama cevap yok. “El fenerim var, powerbank’ler full, ama ne oldu onu bile bilmiyorum,” diyor. “Radyoyu açaydın bari,” dedim ben de gayriihtiyari. “Yok! Elimde radyo yok! Düşünsene, radyo yok!” diye bağırdı telefonda.

Sonra utanarak ekledi: “Artık var ama… Çok bantlı, pili bol bir radyo aldım. Hatta yedek pilleriyle birlikte kutusunda duruyor. Bir daha öyle apışıp kalmam.”

Teknoloji Cenneti mi, Elektrikli Kabus Mu?

Thomas, teknoloji konusunda her zaman bir adım öndedir. Evi tam bir “akıllı ev” modeli: NAS sunucusu, dijital arşivler, güneş panelleri, akıllı prizler, otomasyon sistemleri… Ama elektrik kesilince ne olmuş? Hiçbiri çalışmamış!

“Evde dört laptop, üç tablet, üç telefon… Hepsi şarjda ama ne izleyecek bir film, ne de okuyacak bir kitap var içinde. Hepsi NAS’ta. O da elektriksiz kalınca ben de içeriğimsiz kaldım,” dedi.

“Peki kitap falan?” dedim, umutla.

“Kindle boştu, basılı kitap dolapta… Ama moralim yoktu abi, moralim!”

Bu noktada birlikte güldük. Ama cidden düşündüm. Teknolojiye güveniyoruz ama onu çalıştıran enerji olmadan hepsi plastik kutu sadece.

Güneş Paneliyle Aydınlanamamak

Thomas’ın belki de en çok içerlediği şey, yeni taktırdığı sekiz adet güneş paneli olmuş. Gururla anlatıyordu bana daha geçen ay: “Artık çevreciyim dostum! Hem fatura düşüyor hem de sürdürülebilirlik falan…”

Ama meğer o sistemler şebekeye bağlıymış. Yani şehir elektriği gidince, sistem de kendini otomatik kapatıyor. Sebebi de bakım ekiplerinin güvenliğiymiş. “Abi gözümün önünde güneş parlıyor, ben karanlıkta oturuyorum!” dedi sinirle.

“Off-grid sistem kuracaksın,” dedim. “Onu da araştırıyorum artık, yeter ki bir daha elektrik gidince bu kadar çaresiz hissetmeyeyim,” dedi.

Aile İle Zorunlu Sosyalleşme

Thomas genelde yalnız vakit geçirmeyi seven biri. Ama elektrik gidince işler değişmiş. “Yapacak bir şey bulamayınca ailece yapboz yaptık,” dedi.
Bu noktada biraz yumuşadı sesi: “Fena değildi aslında… Sessizlik, kahve, muhabbet. Elektrik gelmese belki de her akşam bunu yapardık.”

İçim ısındı. Bazen teknoloji olmayınca insan, en temele dönüyor: Sohbet, oyun, birlikte zaman geçirmek… Bunlar her türlü ekranın önüne geçiyor.

Eksikler ve Dersler

Konuşmamız sırasında bana tek tek eksiklerini saydı Thomas:

• El feneri bol, ama ortamı aydınlatan fener az.
• Radyo yoktu. Artık var.
• Eğlence planı eksikti. Filmler, diziler, kitaplar yedek diskte olacak bundan sonra.
• Sevdiklerine ulaşmak için yedek iletişim planı yoktu.
• Nakit para yoktu. Kart çalışmayınca çaresiz kalmış.
• Abur cubur yoktu! “Yeminle bir paket cipsin yeri dolmuyor,” dedi.

Bunların hepsini listeledi. “Bir daha olmaz,” dedi. Hazırlık dediğin, sadece konserve stoğu değil. Psikolojik konfor da önemli.

Güçlü Yanları da Vardı

Tabii sadece eksik değil, artılar da vardı:

• 400 litrelik derin dondurucusu varmış. 72 saat elektriksiz çalışabiliyor.
• Gazla çalışan ocak ve su ısıtıcısı sayesinde duş, kahve, yemek hiç sorun olmamış.
• Yeterli powerbank ve batarya varmış.
• Erzak tamammış. Aç kalmamışlar.

Thomas şöyle dedi: “Bu kesinti bir hafta sürse, yine de çoğu insandan iyi durumda olurduk. Ama kriz olduğunu düşünmedik çünkü ortam panik havasında değildi. Komşular sokakta toplanıp sohbet etti, dedikodu yaptı. Kimse telaşlı değildi.”

Kriz Ne Zaman Başlar?

Sohbetin sonunda bana şunu sordu: “Biliyor musun, ben hâlâ düşünüyorum… Gerçek bir kriz ne zaman başlar? Ne zaman ‘Şimdi gerçekten hazır olmalıyız’ deriz?”
Durduk. Düşündük. Kriz aslında sadece fiziki değil, zihinsel de bir eşik.

Kimi insan için 2 saatlik kesinti krizdir. Kimi için 2 gün bile sıradandır. Ama önemli olan, bu yaşadıklarımızdan ders çıkarabilmek.

Elektrik Gidince Ne Kadar Hazırsın?

Thomas’ın hikâyesi bana çok şey düşündürdü. Modern hayat ne kadar kırılganmış aslında. Düğmeye basınca ışık gelmeyince, hayat da donuyor.

Peki sen ne kadar hazırlıklısın?
Cep telefonu sinyali kesilse…
Elektrik gitse…
İnternet olmasa…
Bir radyon var mı?
Yedek planın?

🔍 Elektrik Kesintisi İçin Hazırlık Kontrol Listesi

Aşağıdaki listeyi, kısa ya da uzun süreli elektrik kesintilerinde seni ve sevdiklerini bir adım önde tutmak için hazırladım:

✅ Çok bantlı (AM/FM/SW) radyo (pilli veya şarjlı)
✅ Yeterli sayıda el feneri ve en az iki adet ortamı aydınlatan kamp lambası
✅ Yedek piller, powerbank ve solar şarj cihazları
✅ Elektrik olmadan erişebileceğin eğlence kaynakları (basılı kitap, bulmaca, yedek diskte film/dizi arşivi)
✅ Gazla çalışan ocak veya taşınabilir kamp ocağı + yeterli tüp/gaz stoğu
✅ En az 3 günlük dayanıklı yiyecek stoğu (konserve, makarna, kuru bakliyat, ekmek, çorba vb.)
✅ Su arıtma tabletleri veya yedek içme suyu
✅ Yeterli miktarda nakit para (kart sistemleri çalışmayabilir)
✅ Komşularla iletişim kurabileceğin basit ama net bir plan
✅ Küçük moral destekleri: atıştırmalıklar, kahve/çay, sevdiğin çikolata :)

🧰 Önerilen Ekipmanlar

Hazırlıklı olmak için minimumda şu ürünleri edinmeni tavsiye ederim:

• XHDATA D-808 Çok Bantlı Radyo (AM/FM/SW + SSB özellikli, ideal seyahat boy)
• Anker PowerCore 26800 mAh Powerbank (çoklu cihaz şarj desteği)
• Black Diamond Moji Kamp Lambası (göz yormayan ışık yayılımı ve uzun pil ömrü)
• BioLite SolarPanel 5+ (acil durumda telefon/powerbank şarjı için taşınabilir güneş paneli)
• MSR PocketRocket 2 Kamp Ocağı + küçük tüp (hafif, güvenilir)
• LifeStraw veya Sawyer Mini (su arıtma için kompakt çözümler)

Bunlar yatırım gibi görünse de, bir kriz anında bu ekipmanların değeri paha biçilemez hale geliyor.

Yorumlarda konuşalım.

Belki hep birlikte “elektriksiz ama bilinçli” bir yaşam kurabiliriz. 🔦📻